زرافهها و آسانسورها شما رو گول میزنن!
👈 تا حالا شده دکمه آسانسور رو پشت سر هم بزنید تا آسانسور زودتر برسه!چرا ما فکر میکنیم اینطوری آسانسور زودتر میرسه؟
👁 بازدید : 104
1403/1/14 | 15:23 : تاریخ 📆
هر روز کمی قبل از ساعت نُه یک مرد با کلاه قرمز در میدان شلوغ شهر میایستد و کلاهش را با شدت تکان میدهد. بعد از پنج دقیقه هم ناپدید میشود.یک روز مامور پلیس سراغ او رفت و از او پرسید:
- چه کار میکنی؟
+ دارم زرافه ها رو از شهر دور میکنیم.
- اما اینجا که زرافهایی نیست
+ خب پس من کارم رو خوب انجام دادم 😊
این مقدمه هست برای صحبت درباره توهم کنترل
خیلی وقتها ما فکر میکنیم روی چیزی کنترل داریم که در عمل در اختیار ما نیست و درواقع دچار توهم یا خطای کنترل شدیم.
بزارید مثال ملموستری بزنم:
- تا حالا شده دکمه آسانسور رو پشت سر هم بزنید تا آسانسور زودتر برسه!چرا ما فکر میکنیم اینطوری آسانسور زودتر میرسه؟
درحالی که آسانسور کار خودشو میکنه و منتظر نمیمونه تا ما دکمه رو پشت سر هم بزنیم تا اون هم سریعتر حرکت کنه، درواقع ما این توهم رو داریم که اینجوری سریعتر حرکت میکنه و احساس کنترل بر آسانسور به ما دست میده.
نویسنده معروف آمریکایی استفان کاوی میگه کنترل یکسری امور دست خود ما هست و یکسری در دست ما نیست و یکسری رو میتونیم روش نفوذ داشته باشیم یا اثر بگذاریم.
بیایید تا با هم درباره این سه دسته آشنا بشیم.
فرض کنید سه دایره داریم:
دایره کنترل(کنترل اموری که امور دست خود ما هست)
دایره نفوذ (کنترل اموری که میتونیم روش نفوذ داشته باشیم)
دایره نگرانی(کنترل اموری که امور دست ما نیست)
- دایره کنترل:تمام کارها و رفتار و عادتهایی که کاملا در دست خودمون هست و هیچ کس دیگهایی روش تسلط نداره.
مثال:
رفتار:اینکه رفتار ما در مقابل مشکلات و مسایل به چه صورت باشه کاملا در دست خودمونه.
نگرش:اینکه چطور و چگونه به زندگی و آینده و محیط پیرامون فکر میکنیم کاملا در دست ماست.
عادتها:در مسیر زندگی و پستی و بلندیها ما از چه عادتهایی استفاده میکنیم آیا دارای یک دیسیپلین و زندگی و کار عمیق هستیم یا زندگیمون رو بر اساس هرچه باداباد میگذرونیم.
برنامه ها و اهداف:چه هدفهایی برا خودمون داریم و برنامه هامون بقرای رسید به اهدافمون چیه.
با وقتمون چه میکنیم:از وقتمون در چه جهتی استفادهع میکنیم،آیا داریم فیلم و سریال میبینیم یا در فضای مجازی و وبسایتها میچرخیم یا گیم بازی میکنیم یا کتاب میخونیم یا دوره آموزشی میگذرونیم.
واکنش به احساسات: وقتی ناراحت هستی چیکار میکنی یا اگه افسردهایی یا نگرانی یا خشمگین واکنش ما در شرایط مختلف چگونه هست.
ارتباط با دیگران:شبکه ارتباطات برای خودت درست کردی یا نه،اصلا نحوه ارتباطت با دیگران چگونه هست.
درواقع اینها مثالهایی هستن که بدونیم چه چیزی در کنترل ماست و باید روش کار کنیم تا زندگی بهتری برای خودمون داشته باشیم.در اصل افراد موثر و قوی روی این دایره تمرکز دارن اما برعکس افراد غیر موثر و سمی تمام تمرکزشون روی دایره نگرانی هست.
- دایره نگرانی:تمام کارها یا رفتار یا عادتهایی که ما روش هیچ گونه کنترلی نداریم و صرفا میتونیم دربارش نگران باشیم
مثل :
اتفاقات گذشته:همه ما در گذشته یکسری کتصمیمات اشتباه داریم که همیشه فکر میکنیم کاش اینطور و آنطور نمیشد و هرچه که گذشته عملا در اختیار و کنترل ما نیست.
اتفاقات آینده:کنترل اینکه در آینده چه اتفاقی برای ما خانواده و یا جامعه میوفته در دست ما نیست و نمیدونیم قراره آیا دوباره بیماره همگیر جدیدی شایع بشه یا نه
رفتار مردم:خب در دست ما نیست که بتونیم رفتار کل مردم یک جامعه رو تغییر بدیم
اخبار – مرگ و زندگی – تصمیمات سیاسی یا اقتصادی – بلایای طبیعی – اشتباهات دیگران و ... دیگر مثالهایی هستند که در کنترل ما نیست.در واقع توجه بیشتر ما تماما روی این مسایل میچرخه و همیشه روی اینها فکر میکنیم و کاملا غافل از دایره کنترل میشیم.
- دایره نفوذ:امور و مسایلی که تحت کنترل ما نیست اما میتونیم تا حدودی روش اثر بکزاریم و این چیزی که موثر بر روی افراد در اطراف ما هست.این روزها میتونیم اثر این رو در اینفلوئنسرهای اینستاگرامی دید که میان یه موضوعی رو پیشنهاد میکنن یا درمورد مزایای اون صحبت میکنن یا حتی برعکس از معایب یک موضوع صحبت میکنن.
نتیجه گیری:
درسته که ما با دایره کنترل و نگرانی آشنا شدیم اما منظور این نیست که نباید روی یکی خیلی وقت بزاریم و روی کی اصلا وقت نزاریم بلکه باید بدونیم که برای هر کدوم باید چقدر وقت بزاریم.
بیایید دو دسته تمرکز مناسب و تمرکز نامناسب رو فرض کنیم:
اگر ما بر روی دایره کنترلمون تمرکز نامناسب داشته باشیم خرابکاری بوجود میاریم.
اگر بر روی دایره نگرانی تمرکز نامناسب داشته باشیم و تمام توجه بر روی آن باشد دچار اضطراب میشیم
اگر بر روی دایره کنترل تمرکز مناسب داشته باشیم شاهد تغییر خواهیم بود
اگر بر روی دایره نگرانی تمرکز مناسب داشته باشیم، اینجاست که انچه اتفاق میوفته رو میپذیریم و دست ما نیست که تغییر کنه
در این مقاله سعی کردم مفهموم توهم کنترل یا خطای کنترل رو براتون توضیح بدم چراکه واقعا این روزا نیاز بیشتر به دانش توسعه فردی تا بتون یک زندگی بهتر حداقل برای خودمون داشته باشیم.
هر روز کمی قبل از ساعت نُه یک مرد با کلاه قرمز در میدان شلوغ شهر میایستد و کلاهش را با شدت تکان میدهد. بعد از پنج دقیقه هم ناپدید میشود.یک روز مامور پلیس سراغ او رفت و از او پرسید:
- چه کار میکنی؟
+ دارم زرافه ها رو از شهر دور میکنیم.
- اما اینجا که زرافهایی نیست
+ خب پس من کارم رو خوب انجام دادم 😊
این مقدمه هست برای صحبت درباره توهم کنترل
خیلی وقتها ما فکر میکنیم روی چیزی کنترل داریم که در عمل در اختیار ما نیست و درواقع دچار توهم یا خطای کنترل شدیم.
بزارید مثال ملموستری بزنم:
- تا حالا شده دکمه آسانسور رو پشت سر هم بزنید تا آسانسور زودتر برسه!چرا ما فکر میکنیم اینطوری آسانسور زودتر میرسه؟
درحالی که آسانسور کار خودشو میکنه و منتظر نمیمونه تا ما دکمه رو پشت سر هم بزنیم تا اون هم سریعتر حرکت کنه، درواقع ما این توهم رو داریم که اینجوری سریعتر حرکت میکنه و احساس کنترل بر آسانسور به ما دست میده.
نویسنده معروف آمریکایی استفان کاوی میگه کنترل یکسری امور دست خود ما هست و یکسری در دست ما نیست و یکسری رو میتونیم روش نفوذ داشته باشیم یا اثر بگذاریم.
بیایید تا با هم درباره این سه دسته آشنا بشیم.
فرض کنید سه دایره داریم:
دایره کنترل(کنترل اموری که امور دست خود ما هست)
دایره نفوذ (کنترل اموری که میتونیم روش نفوذ داشته باشیم)
دایره نگرانی(کنترل اموری که امور دست ما نیست)
- دایره کنترل:تمام کارها و رفتار و عادتهایی که کاملا در دست خودمون هست و هیچ کس دیگهایی روش تسلط نداره.
مثال:
رفتار:اینکه رفتار ما در مقابل مشکلات و مسایل به چه صورت باشه کاملا در دست خودمونه.
نگرش:اینکه چطور و چگونه به زندگی و آینده و محیط پیرامون فکر میکنیم کاملا در دست ماست.
عادتها:در مسیر زندگی و پستی و بلندیها ما از چه عادتهایی استفاده میکنیم آیا دارای یک دیسیپلین و زندگی و کار عمیق هستیم یا زندگیمون رو بر اساس هرچه باداباد میگذرونیم.
برنامه ها و اهداف:چه هدفهایی برا خودمون داریم و برنامه هامون بقرای رسید به اهدافمون چیه.
با وقتمون چه میکنیم:از وقتمون در چه جهتی استفادهع میکنیم،آیا داریم فیلم و سریال میبینیم یا در فضای مجازی و وبسایتها میچرخیم یا گیم بازی میکنیم یا کتاب میخونیم یا دوره آموزشی میگذرونیم.
واکنش به احساسات: وقتی ناراحت هستی چیکار میکنی یا اگه افسردهایی یا نگرانی یا خشمگین واکنش ما در شرایط مختلف چگونه هست.
ارتباط با دیگران:شبکه ارتباطات برای خودت درست کردی یا نه،اصلا نحوه ارتباطت با دیگران چگونه هست.
درواقع اینها مثالهایی هستن که بدونیم چه چیزی در کنترل ماست و باید روش کار کنیم تا زندگی بهتری برای خودمون داشته باشیم.در اصل افراد موثر و قوی روی این دایره تمرکز دارن اما برعکس افراد غیر موثر و سمی تمام تمرکزشون روی دایره نگرانی هست.
- دایره نگرانی:تمام کارها یا رفتار یا عادتهایی که ما روش هیچ گونه کنترلی نداریم و صرفا میتونیم دربارش نگران باشیم
مثل :
اتفاقات گذشته:همه ما در گذشته یکسری کتصمیمات اشتباه داریم که همیشه فکر میکنیم کاش اینطور و آنطور نمیشد و هرچه که گذشته عملا در اختیار و کنترل ما نیست.
اتفاقات آینده:کنترل اینکه در آینده چه اتفاقی برای ما خانواده و یا جامعه میوفته در دست ما نیست و نمیدونیم قراره آیا دوباره بیماره همگیر جدیدی شایع بشه یا نه
رفتار مردم:خب در دست ما نیست که بتونیم رفتار کل مردم یک جامعه رو تغییر بدیم
اخبار – مرگ و زندگی – تصمیمات سیاسی یا اقتصادی – بلایای طبیعی – اشتباهات دیگران و ... دیگر مثالهایی هستند که در کنترل ما نیست.در واقع توجه بیشتر ما تماما روی این مسایل میچرخه و همیشه روی اینها فکر میکنیم و کاملا غافل از دایره کنترل میشیم.
- دایره نفوذ:امور و مسایلی که تحت کنترل ما نیست اما میتونیم تا حدودی روش اثر بکزاریم و این چیزی که موثر بر روی افراد در اطراف ما هست.این روزها میتونیم اثر این رو در اینفلوئنسرهای اینستاگرامی دید که میان یه موضوعی رو پیشنهاد میکنن یا درمورد مزایای اون صحبت میکنن یا حتی برعکس از معایب یک موضوع صحبت میکنن.
نتیجه گیری:
درسته که ما با دایره کنترل و نگرانی آشنا شدیم اما منظور این نیست که نباید روی یکی خیلی وقت بزاریم و روی کی اصلا وقت نزاریم بلکه باید بدونیم که برای هر کدوم باید چقدر وقت بزاریم.
بیایید دو دسته تمرکز مناسب و تمرکز نامناسب رو فرض کنیم:
اگر ما بر روی دایره کنترلمون تمرکز نامناسب داشته باشیم خرابکاری بوجود میاریم.
اگر بر روی دایره نگرانی تمرکز نامناسب داشته باشیم و تمام توجه بر روی آن باشد دچار اضطراب میشیم
اگر بر روی دایره کنترل تمرکز مناسب داشته باشیم شاهد تغییر خواهیم بود
اگر بر روی دایره نگرانی تمرکز مناسب داشته باشیم، اینجاست که انچه اتفاق میوفته رو میپذیریم و دست ما نیست که تغییر کنه
در این مقاله سعی کردم مفهموم توهم کنترل یا خطای کنترل رو براتون توضیح بدم چراکه واقعا این روزا نیاز بیشتر به دانش توسعه فردی تا بتون یک زندگی بهتر حداقل برای خودمون داشته باشیم.
هنوز دیدگاهی ثبت نشده
